Czy komornik może zająć pieniądze ze świadczenia 500 plus?

Czy komornik może zająć pieniądze ze świadczenia 500 plus 

 Już od momentu ogłoszenia programu Rodzina 500 plus, sztandarowy program PiS wzbudzał liczne kontrowersje. Rządowy program Rodzina 500 plus ma za zadanie zachęcić polskie rodziny do posiadania dzieci i przewiduje comiesięczne świadczenie w wysokości 500 złotych na każde następne dziecko w rodzinie do momentu uzyskania przez nie 18 roku życia. Do korzystania z programu Rodzina 500 Plus uprawnionych jest 2mln 700tyś rodzin. Po dwóch miesiącach funkcjonowania rządowego programu stwierdzono 2,5mln złożonych wniosków.

 Do tej pory rodzinom wypłacono łącznie 4,5 mln świadczeń na łączną wysokość 2,23mld zł. Niezależnie od tego co sądzimy na temat flagowego programu PiS, trzeba obiektywnie stwierdzić, że pieniądze z tego świadczenia mogą istotnie wpłynąć na poprawę sytuacji finansowej rodzin wielodzietnych. Od samego początku kwestią świadczenia 500zł na każde dziecko żywo zainteresowane były rodziny w ciężkiej sytuacji finansowej, zwłaszcza te zadłużone. Jednym z pytań nurtujących zadłużonych beneficjentów tego programu jest to czy komornik może zająć pieniądze ze świadczenia 500 plus? Podobnie jak w przypadku alimentów oraz zasiłków wypłacanych przez pomoc społeczną, świadczenia wychowawcze powinny zostać wyłączone z egzekucji komorniczej. Jednak jak to często się zdarza, rzeczywistość okazuje się inna.

 Jeszcze przed uruchomieniem wypłat świadczeń komornicy ostrzegali o możliwych przypadkach zajmowania tej gotówki. Jednym z takich przypadków było nagłośnione przez telewizję zajęcie komornicze 3000zł matce sześciorga dzieci, pani Sylwii z Rzucewa. Po opublikowaniu tego przypadku przez media komornik wycofał się z tej egzekucji. W sprawie zajęć komorniczych świadczenia 500 plus interweniował już Minister Sprawiedliwości, a prezydent Andrzej Duda zaproponował zmianę prawną. Wspomniana zmiana miałaby zobowiązywać banki do weryfikacji źródła pochodzenia wpłaty na konta obciążone egzekucją komorniczą. Inną propozycją rozwiązania problemu jest pomysł uruchomienia specjalnych rachunków bankowych, które byłyby chronione przed zajęciami komorniczymi.

 Komornik i bezprawne zajęcia komornicze

Okazuje się jednak, że eksperci zorientowani w działaniach komorników przewidywali wystąpienie takich sytuacji na długo przed uruchomieniem programu świadczeń 500 plus. Niejednokrotnie można się spotkać ze skargami osób, które zgłaszały bezprawne zajęcia komornicze takich wpływów jak zasiłki z pomocy społecznej, zasądzone alimenty lub świadczenia wychowawcze.

 Komornicy w tym celu wykorzystują wadliwość prawa i obecność luk zawartych w jego zapisach. W chwili obecnej zapisy prawne nie umożliwiają komornikom weryfikacji pochodzenia gotówki wpłacanej na rachunek bankowy. W przepisach o egzekucjach z rachunków bankowych nie ma żadnej wzmianki o możliwości wykluczenia dodatkowych kwot z zajęcia komorniczego. Ustawowa ochrona przewidziana przez kodeks postępowania cywilnego obejmująca zasiłki, alimenty oraz świadczenia wychowawcze działa podczas naliczenia wypłat, jednak przestaje obowiązywać w momencie przekazania funduszy na konto.

 Można to ująć w ten sposób, że gotówka, która powinna być chroniona przed zajęciem komorniczym po wpłynięciu na rachunek bankowy traci swoją tożsamość. Zarówno rząd jak i politycy opozycji zdają sobie sprawę z powagi sytuacji i konieczności jednoznacznego rozwiązania tego problemu. Zaproponowana przez Prezydenta nowelizacja przepisów jest już po pierwszym czytaniu w Sejmie i została skierowana do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacji. Opracowane przez prezydenckich prawników zmiany prawne obligują banki do weryfikacji pochodzenia pieniędzy przy pomocy nazwy nadawcy i tytułu przelewu. W takim wypadku komornik byłby informowany o części salda, która nie może podlegać zajęciu komorniczemu na poczet długów. Inną wizję rozwiązania tego kłopotliwego zagadnienia mają reprezentanci Krajowej Rady Komorniczej i Związku Banków Polskich. Alternatywa proponowana przez te instytucje zakłada uruchomienie bezpłatnych rachunków bankowych przeznaczonych specjalnie na wyłączone z egzekucji środki takie jak świadczenie 500 plus, zasiłki czy alimenty. Niestety, zanim dojdzie do rozwiązania omawianego problemu minie jeszcze trochę czasu. W chwili obecnej mimo, że w teorii prawo przeciwdziała takim sytuacjom, w praktyce komornik może zająć pieniądze ze świadczenia 500 plus.

 Jak zapobiec zajęciom komorniczym?

Czy można się uchronić przed zajęciom komorniczym środków ze świadczenia rodzina 500 plus? Okazuje się, że tak. Rozwiązaniem, które pomoże nam uniknąć oddania tych pieniędzy komornikowi jest wybór płatności gotówką i odbiór tych pieniędzy osobiście w kasie gminy. W przypadku zajęcia tego typu świadczeń należy złożyć wniosek do komornika lub zaskarżyć jego działania w sądzie.

 W obecnej sytuacji prawnej osobisty odbiór środków pochodzących z rządowego programu pomocy Rodzina 500 Plus jest jedynym pewnym sposobem na uchronienie tych pieniędzy przed zajęciem komorniczym. Jednak jeśli z jakichś względów nie chcemy lub nie możemy skorzystać z tego rozwiązania pozostaje nam jeszcze skierowanie pisma do komornika podejmującego egzekucję, w którym to poinformujemy, że spodziewamy się wypłat środków ze wspomnianego programu lub np. alimentów. Kolejną alternatywą dla odbioru osobistego gotówki jest założenie konta powierniczego.

 Na takim rachunku możemy gromadzić wyłącznie pieniądze powierzane właścicielowi rachunku przez osobę trzecią na podstawie specjalnej umowy. Takie konto jest „bezpieczne” i nie podlega zajęciom komorniczym. Jeśli dziecko ukończyło 13 rok życia możemy też założyć rachunek bankowy na nazwisko dziecka. Podsumowując, może się zdarzyć, że komornik zajmie pieniądze ze świadczenia 500 plus, jednak takie działanie jest bezprawne i po naszej interwencji pieniądze zostaną nam zwrócone. Do momentu rozwiązania zaistniałych komplikacji osobom mającym w toku egzekucje komornicze zaleca się osobisty odbiór świadczeń.  Jest to najbardziej pewny sposób, aby uniknąć zajęcia tych środków przez komornika.