Upadek biura podróży, a powrót z wakacji – kto poniesie koszty?

Upadek biura podróży, a powrót z wakacji – kto poniesie koszty?

 Każdego roku podczas sezonu wakacyjnego co najmniej kilka biur podróży ogłasza swoją upadłość. Sytuacja w jakiej znajdują się pechowi turyści, którzy skorzystali z oferty bankrutującej firmy jest nie do pozazdroszczenia. Kto ponosi koszty za powrót z wakacji w przypadku upadku biura podróży? Na całe szczęście, takie osoby nie są pozostawione same sobie i w swym nieciekawym położeniu mogą liczyć na pomoc marszałka województwa, który to zorganizuje powrót za pomocą środków uzyskanych z polisy niewypłacalnego biura podróży.

 Już wkrótce klienci mają być jeszcze lepiej zabezpieczeni dzięki Turystycznemu Funduszowi Gwarancyjnemu, choć nie ma co liczyć, aby nadchodzące zmiany ustawowe weszły w życie podczas obecnego sezonu urlopowego. W przypadku wystąpienia podobnych problemów podczas wykupionej przez nas wycieczki warto zorientować się w prawie, ponieważ w razie braku należytej ochrony lub niewdrożenia odpowiednich przepisów UE mamy możliwość pozwania państwa.

 Z racji specyfiki branży każde biuro podróży przed rozpoczęciem swojej działalności jest zobowiązane do uzyskania specjalnego wpisu do rejestru, który prowadzi marszałek województwa. Jednym z wymogów, które należy spełnić, aby otrzymać taki wpis jest zapewnienie wybranego środka ochrony klientów, którym może być rachunek powierniczy, gwarancja bankowa, gwarancja ubezpieczeniowa lub polisa. Najpopularniejszym wybieranym środkiem jest polisa. Należy zwrócić uwagę, że do dostępu do takiego ubezpieczenia musi być upoważniony marszałek województwa. Polisa jest skonstruowana w taki sposób, aby marszałek, gdy przyjdzie taka potrzeba, mógł wykorzystać dostępne środki, aby zabezpieczyć bezpieczny powrót turystów do kraju (co często wiąże się z koniecznością opłacenia noclegu, wyżywienia i transportu). Trzeba mieć jednak na uwadze, że kosztowna akcja pomocy dla „uwięzionych za granicą” Polaków może pomniejszyć późniejszą kwotę odszkodowania otrzymaną od ubezpieczyciela.

 Kto zwraca koszty po upadku biura podróży?

Często zdarza się tak, że pieniądze wypłacone przez firmę ubezpieczeniową po uprzednim potrąceniu kosztów ściągnięcia turystów do kraju nie są wystarczające, aby zwrócić całość kwot przekazanych ubezpieczycielowi. W takich wypadkach fundusze zostają rozdzielone przez marszałka proporcjonalnie do wpłat dokonanych przez klientów. Podział środków jest procesem żmudnym, gdyż poszkodowani klienci biura turystycznego mają rok na zgłaszanie swych roszczeń w urzędzie marszałkowskim.

Dopiero, gdy od upadłości biura podróży minie 12 miesięcy znana jest zarówno pełna wartość jak i liczba roszczeń. Najczęściej dopiero po takim czasie pechowi turyści dowiadują się jaki będzie ostateczny zwrot sumy, która została wpłacona ubezpieczycielowi. Minimalna wymagana wartość obowiązkowego ubezpieczenia, którą wykupuje biuro podróży jest określona w rozporządzeniu Ministra Finansów. Suma polisy zależy od takich czynników jak roczny przychód firmy i czy organizowane przez przedsiębiorstwo wycieczki odbywają się poza terenem Europy lub zakładają wycieczki lotnicze. Taka działalność niesie za sobą większe wydatki na ubezpieczenie.

 Biura, które oferują zagraniczne wycieczki lotnicze powinny ubezpieczać się na równowartość 12% rocznego przychodu, jednak kwota ta nie może wynosić mniej niż 150 000 euro. Bywają przypadki, że nawet taka suma nie jest wystarczająca, aby sfinansować powrót turystów i zwrot wpłaconych środków. Rząd chcąc rozwiązać ten problem projektem zmian w ustawie o usługach turystycznych. W nowelizacji ustawodawca przewiduje utworzenie Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego w ramach Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. Dodatkowe środki gromadzone przez UFG umożliwiłyby całkowite pokrycie strat ponoszonych przez klientów ubezpieczycieli. Jak dotąd projekt nowelizacji nie wpłynął jeszcze do Sejmu, ale rzecznicy rządu zapowiadają, że przepisy powinny wejść w życie przed następnym sezonem wakacyjnym w 2017r. 

Rekompensata od Skarbu Państwa

Możliwość pozwania Skarbu Państwa w przypadku nieodzyskania od biura turystycznego pełnej kwoty uiszczonej wpłaty z pewnością zainteresuje wszystkich, którzy znajdą się w takim położeniu. Od momentu wydania precedensowego wyroku z dnia 29 grudnia 2014r. coraz częściej poszkodowani turyści decydują się na domaganie się przed sądem rekompensaty od Skarbu Państwa.

 Według wspomnianego wyroku wydanego przez Sąd Okręgowy w Warszawie państwo ma obowiązek zapłacić turyście kwotę, której nie zwrócił ubezpieczyciel. Wyrok ten motywuje faktem, że przez niewłaściwe wdrożenie przepisów unijnych Polacy korzystający z usług firm turystycznych nie są odpowiednio chronieni przed ich upadłością.  Biorąc pod uwagę fakt, że inne sądy są tego samego zdania co warszawski sąd okręgowy szansa na korzystny wyrok dla oskarżyciela jest wysoka.

 Czy możliwość otrzymania rekompensaty od państwa zniknie po uruchomieniu TFG? Prawo nie działa wstecz. Choć Turystyczny Fundusz Gwarancyjny zapewni po upadku biura podróży pełny zwrot wpłaconych środków to taka możliwość będzie dotyczyć jedynie klientów poszkodowanych już po wejściu w życie nowelizacji. Turyści, którzy wcześniej ucierpieli na wskutek upadłości organizatora wycieczki wciąż będą mogli domagać się rekompensaty od Skarbu Państwa.