Uwaga! Nadchodzą zmiany w działaniach komorników!

Uwaga! Nadchodzą zmiany w działaniach komorników!

 Ostatnio coraz częściej można było słyszeć doniesienia o nadużyciach komorników i asesorów komorniczych napływające z terenu całego kraju. Opinią publiczną najbardziej wstrząsnęła sprawa rolnika spod Mławy, któremu to asesor komorniczy zajął bezprawnie ciągnik, jednak to nie był jedyny przypadek nadużyć związanych z działalnością komorników. W związku z tymi sytuacjami i zdecydowanym sprzeciwem opinii publicznej poprzedni rząd wprowadził zapisy prawne mające zwiększyć kontrolę nad działalnością asesorów i komorników.

W tym celu między innymi powołany został rzecznik dyscyplinarny przy Krajowej Radzie Komorniczej. Jednak zdaniem obecnego Ministra Sprawiedliwości wymagane jest bardziej zdecydowane i rozległe uregulowanie działalności komorników. Niedawno zostały przedstawione założenia do nowelizacji ustawy o komornikach sądowych i egzekucjach komorniczych. Nadchodzą zmiany w działaniach komorników. Jednym z pomysłów Ministerstwa Sprawiedliwości, który wywołał największe kontrowersje jest wymóg rejestrowania egzekucji komorniczej przy pomocy kamery. Pomysłów na poprawę sytuacji nie brakuje.

 Nowe pomysły w ramach ustawy o komornikach sądowych i egzekucjach

 Dotychczas w przypadku nieprawidłowości w działaniach komornika poszkodowany dłużnik mógł wnieść skargę do sądu rejonowego. Przy stwierdzeniu naruszenia prawa prezes sądu rejonowego mógł kazać komornikowi zrezygnować z podjętych czynności i przywrócić poprzedni stanu rzeczy, np. zwolnić zajętą nieruchomość. Przyszłe zmiany przewidują między innymi możliwość wszczęcia przez ministra postępowania o odwołaniu komornika i zawieszenia go w obowiązkach na dowolnym etapie postępowania dyscyplinarnego. Ministerstwo Sprawiedliwości przy pomocy najnowszej ustawy chce dać sędziom większą kontrolę nad komornikiem.

 Prezesi sądów rejonowych będą mogli odsunąć od obowiązków komornika, który w rażący sposób naruszył przepisy i wnioskować do Ministra Sprawiedliwości o odwołanie go ze stanowiska. Ponadto zyskają oni prawo do dokonywania wizytacji, lustracji, a także będą mogli skierować komornika na badania. Jednakże wraz z nowymi prawami przychodzą też obowiązki –prezes sądu rejonowego będzie odpowiedzialny za rezultaty nadzoru nad komornikami. Na prezesie sądu rejonowego będzie również spoczywać bezpośrednia odpowiedzialność za nieprzekazanie informacji dotyczących łamania prawa przez komornika. Zmianie ulegną również zasady składania skarg na czynności komornika.

 Po wejściu w życie nowych przepisów po każdej egzekucji dłużnik ma otrzymywać przejrzysty formularz skargi. Sądy będą zobligowane, aby uwzględniać również te skargi dłużników, które zawierają braki formalne lub zostaną złożone po terminie. Obecnie złożenie skargi na czynność komornika jest skomplikowane i często wymaga pomocy specjalisty, nowy formularz miałby to zmienić. Pomysł ten budzi liczne kontrowersje w środowisku, ponieważ jest sprzeczny z zasadami prawnego formalizmu. Jak wspominaliśmy na początku artykułu, kolejną zmianą ma być rejestrowanie przy pomocy kamery wszystkich egzekucji przeprowadzanych poza kancelarią.

 Każde z zarejestrowanych nagrań ma być częścią dokumentacji sprawy. Po wprowadzeniu nowej ustawy zasady przejmowania rzeczy mają stać się jeszcze bardziej przejrzyste.  Po przedstawieniu dowodu świadczącego o prawie własności innej osoby komornik nie będzie mógł zająć danej rzeczy. W świetle nowych przepisów odbieranie dłużnikom zajmowanych rzeczy ma stanowić wyjątek, a nie codzienną praktykę. Zmianie ulegnie również wtargnięcie komornika do domu wbrew woli dłużnika. Od tej pory ma to się odbywać jedynie w asyście policji. Zmianom ma także ulec sposób funkcjonowania kancelarii komorniczych. Do tej pory komornik może dowolnie wybierać sprawy z całego kraju. W myśl nowych przepisów każdy komornik zostanie przypisany do swojego rewiru, natomiast możliwość podjęcia spraw z innych regionów Polski ma stanowić nagrodę za dobre wyniki pracy. Kolejną zmianą zapowiedzianą przez Ministerstwo Sprawiedliwości jest modyfikacja zasad wykonywania czynności przez asesorów komorniczych.

 Obecnie nie sposób ukryć, że osoby, które dopiero przyuczają się do zawodu komornika najczęściej wykonują większą część pracy za swojego mentora. Nowe przepisy mają ograniczyć możliwość wysługiwania się asesorami oraz jasno określić jakie czynności mogą być przez nich wykonywane w ramach szkolenia. Rozszerzeniu ma także ulec zakres odpowiedzialności osób, które będą prowadzić egzekucje. Dodatkowo komornicy, którzy nie posiadają tytułu magistra prawa będą zobligowani, aby ukończyć odpowiednie studia. Obowiązek uzupełnienia wykształcenia może dotyczyć nawet 30% wszystkich komorników. Jeśli komornik w przeciągu 7 lat nie ukończy studiów prawniczych będzie zmuszony do odejścia z zawodu. Ponadto osoby, które wykonują zawód komornika utracą prawo do nielimitowanego urlopu.

 Zmiany jeszcze w bieżącym roku?

Rząd podczas przedstawiania gotowego projektu nowelizacji ustawy podkreślał, że zależy mu na szybkim jej uchwaleniu. Obecnie projekt został skierowany do konsultacji międzyresortowych, a premier wyraziła nadzieję, że ustawa zostanie skierowana do Sejmu jeszcze przed wakacjami sejmowymi. Nie licząc pojedynczych kontrowersji, które zawsze wywołują propozycje nowych przepisów, projekt nowelizacji ustawy o komornikach został odebrany pozytywnie.

 Zapowiedź zwiększenia uprawnień nadzorczych prezesów sądów rejonowych i ministra sprawiedliwości zostały dobrze ocenione przez samorząd komorniczy. Zapowiedziana nowelizacja stanowi poważną reformę w działaniach komorniczych, która czyni z komornika funkcjonariusza publicznego funkcjonującego na dotychczasowych zasadach, ze zmianami które zostaną wprowadzone. Wszystkie zapowiedziane zmiany w przepisach mają doprowadzić do całkowitej likwidacji nadużyć i nie dopuszczać do sytuacji, gdzie działania komornicze zamiast rozwiązywać problemy prowadzą do tragedii ludzkiej. Zarówno opinia publiczna jak i eksperci są zdania, że te zmiany są potrzebne. Pozostaje nam zatem czekać na dalszy rozwój prac nad ustawą i wprowadzenie jej w życie.