Kiedy kredyt może się przedawnić?

Kiedy kredyt może się przedawnić?

 Każda osoba, która ma zobowiązania czasami marzy o tym, aby ich długi zniknęły. Wbrew pozorom wcale nie jest to nierealne. Według zapisów polskiego prawa, zobowiązania z tytułu kredytu oraz pożyczki ulegają przedawnieniu po upływie trzech lat. Taka informacja rozbudza nadzieje wśród wielu dłużników, którzy mają problemy z terminową spłatą swoich zobowiązań. Jednak jak mówi jedno z polskich przysłów – to zbyt piękne, by mogło być prawdziwe i w rzeczywistości sytuacja jest o wiele bardziej skomplikowana niż można by przypuszczać.

 To niesie za sobą pytanie, kiedy kredyt może się przedawnić? Trzyletni termin przedawnienia może ulec wydłużeniu nawet do 10 lat. To nie jedyna rzecz, która działa na niekorzyść dłużnika. Poza wydłużeniem do dekady, termin przedawnienia może również zostać wielokrotnie przerwany. Dług najczęściej ulega przedawnieniu przy bezczynności wierzyciela, która jak można się domyśleć jest niezwykle rzadko spotykana. Co więcej nawet jeśli dług ulegnie przedawnieniu to w dalszym ciągu informacja o niespłaconym i przedawnionym zobowiązaniu może być obecna w ewidencjach Biur Informacji Gospodarczej lub Biurze Informacji Kredytowej. Gdy upłynie termin przedawnienia zobowiązania, dłużnik może bez żadnych konsekwencji odmówić jego spłaty. Ten przywilej nie wiąże się natomiast z tym, że dług będzie samoistnie umorzony. Osoba wobec, której istnieją takie roszczenia, nawet po terminie może w dalszym ciągu honorowo spłacić swój dług lub negocjować z wierzycielem.

 Termin przedawnienia jest liczony od daty wymagalności długu. Trzeba zaznaczyć fakt, że strony umowy nie mają prawa do zmiany wspomnianych zasad i ustanowienia własnego okresu przedawnienia, który byłby inny niż ten ustalony przez odpowiednie przepisy kodeksu cywilnego. Brak wiedzy dłużnika na temat przedawnienia nie daje dłużnikowi żadnych powodów do ulgi. W chwili, gdy dłużnik dopiero po spłacie dowie się, że dług był przedawniony, nie ma możliwości ubiegania się o zwrot  oddanej kwoty. Prawo do skorzystania z przedawnienia jest zbywalne, co oznacza, że osoba zadłużona może się go zrzec, w chwili gdy taki przywilej zacznie obowiązywać. Z oczywistych względów takie sytuacje występują wyjątkowo rzadko. Według kodeksu cywilnego wszystkie roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu jednak prawo przewiduje pewne wyjątki od tej zasady. Pożyczki i kredyty, które są zabezpieczone hipoteką (na przykład kredyty mieszkaniowe lub pożyczki pozabankowe pod zastaw nieruchomości) nie ulegają przedawnieniu. Jedyny element, który ulega przedawnieniu w przypadku kredytu hipotecznego to odsetki. Jest to jeden z głównych powodów, dlaczego zabezpieczenie hipoteką to jedno z zabezpieczeń najczęściej preferowanych przez wierzycieli. Każda osoba decydująca się na kredyt hipoteczny powinna zdawać sobie sprawę z faktu, że tego typu długi nie ulegają przedawnieniu.

 Według zapisów kodeksu cywilnego pożyczki i kredyty udzielane przez SKOKi, firmy pożyczkowe i banki są obłożone trzyletnim okresem przedawnienia. Dla pożyczek prywatnych przewidziany termin przedawnienia to 10 lat. Dziesięcioletni okres przedawnienia obowiązuje również pożyczki, które podlegają egzekucji z tytułu nakazu zapłaty, wyroku sądowego lub orzeczenia sądu polubownego. W praktyce, przez tą zasadę zdecydowana większość pożyczek podlega dziesięcioletniemu okresowi przedawnienia. Ludzie często błędnie interpretują zagadnienie przedawnienia pożyczek i kredytów nie zdając sobie sprawy, że przedawnienie nie działa na zasadzie jednego, prostego do ustalenia, terminu.

 Dług ulega przedawnieniu po nieprzerwanym upływie określonego przez kodeks cywilny terminu jedynie pod warunkiem, że wierzyciel, czyli osoba, której jesteśmy winni pieniądze nie podejmie żadnych kroków w celu odzyskania swojej gotówki. Zapisy prawne zawarte w kodeksie cywilnym jasno określą w jakich sytuacjach bieg terminu przedawnienia zostaje przerwany, a jego naliczanie rozpoczynane jest od nowa. Okres przedawnienia zostaje przerwany, gdy wierzyciel składa w sądzie wniosek wzywający dłużnika do ugody lub nadania tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności. Innymi krokami, które wstrzymują proces przedawnienia jest wnioskowanie do komornika sądowego o wszczęcie działania egzekucyjnego, a także wniesienie powództwa cywilnego przeciwko dłużnikowi do sądu okręgowego. Podstawą, która może przerwać termin przedawnienia jest również rozpoczęcie mediacji między stronami, a także każda czynność ze strony dłużnika, która świadczy o tym, że ten uznał swój dług. Do takich czynności zaliczamy między innymi spłatę zaległej raty lub pisemne oświadczenie. Tak długo jak sprawą zajmuje się komornik, sąd cywilny lub sąd polubowny przerwany termin przedawnienia nie będzie biegł na nowo. Przedawnienie pożyczki lub długu wcale nie jest jednoznaczne z tym, że taki dłużnik uwolni się całkowicie od kłopotów. Brak konieczności spłaty spowodowany przedawnieniem długu nie wiąże się z poprawą historii kredytowej.

 Jeśli zwłoka w spłacie wynosiła ponad 60 dni, a po dostarczeniu stosownego zawiadomienia dłużnikowi okres bez spłaty zobowiązania przekroczył następne 30 dni, Biuro Identyfikacji Kredytowej ma prawo do przetwarzania informacjami o nieterminowych spłatach przez okres pięciu lat. Co kluczowe dla dłużników, okres pięciu lat jest liczony od chwili całkowitej spłaty długu. Każda osoba, która liczy na skorzystanie z prawa do przedawnienia długu musi pamiętać, że zapisy prawne definiujące działalność BIK nie traktują przedawnienia jako podstawy do usunięcia informacji o długu. Podobnie jest w przypadku biur informacji gospodarczej takich jak KRD BIG, ERIF czy KBIG. W rejestrach wymienionych instytucji znajduje się wiele wpisów o przedawnionych długach. Wierzyciele celowo pilnują, aby taka informacja o niespłaconej wierzytelności pozostała we wszystkich możliwych bazach w nadziei, że zmotywuje to dłużnika do dobrowolnej spłaty zobowiązania. Podsumowując, to kiedy kredyt może się przedawnić jest mocno indywidualną kwestią uzależnioną od postawy wierzyciela i jego działań. Należy również pamiętać, że przedawnienie długu wcale nie musi oznaczać końca naszych kłopotów finansowych i poprawy zdolności kredytowej.